Rüppellsgier
Rüppellsgieren speuren op grote hoogte de Afrikaanse vlaktes af, op uitkijk naar kadavers om van te eten. Daarmee vervullen ze een belangrijke rol in hun leefgebied; het schoonhouden van de savanne. Zo voorkomen ze het uitbreken van ziektes, die ook voor mensen gevaarlijk kunnen zijn. Daarnaast zorgen ze ervoor dat de voedingsstoffen uit de karkassen weer terug in de bodem komen. Helaas gaat het erg slecht met de gieren in Afrika. Als coördinator van het Europese populatiemanagement programma van de Rüppellsgier zet Diergaarde Blijdorp zich daarom in om de Afrikaanse gieren te beschermen.
40 jaar
Schouderhoogte: 2,3 – 2,5 meter
Lengte: ± 1 meter
6,4 – 8 kilogram
Omdat gieren zo goed zijn in het opsporen van kadavers, komen ze ook af op de gestroopte neushoorns en olifanten. Gieren die boven een karkas rondvliegen, kunnen de locatie van stropers verraden aan rangers. Daarom gieten stropers gif over de door hun gedode karkassen heen. De gieren die hierop afkomen, sterven massaal door het gif en zo kunnen de stropers ongezien te werk gaan. Mede hierdoor zijn 7 van de 11 Afrikaanse gierensoorten tegenwoordig ernstig bedreigd, waaronder de Rüppellsgier.
Diergaarde Blijdorp steunt het Peregrine Fund in Kenia, een organisatie die zich wereldwijd inzet voor de bescherming van roofvogels. Zij sturen teams in Afrika aan om vergiftigde karkassen op te ruimen en proberen de lokale bevolking bewust te maken over de belangrijke rol van gieren. Ook gebruiken ze GPS-zenders om Rüppellsgieren te volgen. Wanneer een zender verdacht lang niet beweegt, springt een team in actie om te onderzoeken wat er met de gier is gebeurd. Ze kunnen het vergiftigde karkas dan zo snel mogelijk weghalen. Zo voorkomen ze dat er nog meer gieren sterven door vergiftiging.
Hoog op de rotsen van Oost-Afrika bouwen Rüppellsgieren hun nesten. Ondanks dat deze vogels er misschien niet zo lief uitzien, zijn het eigenlijk hele trouwe partners.
Het liefdesverhaal begint in de lucht, waar de gieren rondcirkelen op zoek naar een geschikte plaats om hun nest te bouwen. Als ze de ultieme plek hebben gevonden om hun nestje te bouwen, zal je de gieren vaak horen sissen en blazen. Dit is hun manier om aan andere koppels te laten weten dat zij op die plek hun kuiken willen grootbrengen. Nadat ze het jong hebben opgevoed keren ze vaak terug naar dezelfde nestplaats. Dit is een traditie die zich wel 20 jaar voortzet. Een traditie met elkaar en de nestplaats.
Liefde voor het dierenrijk
Buiten hun liefdesverhaal zijn er nog meer interessante aspecten aan de Rüppellsgier, ze spelen namelijk een vitale rol in hun leefgebied. Ze houden de savanne schoon doordat ze naar kadavers speuren en deze opruimen. Een essentiële bijdrage aan het evenwicht van dit ecosysteem. Ze voorkomen op deze wijze het uitbreken van ziektes die niet alleen een bedreiging vormen voor hun eigen soort, maar ook gevaarlijk kunnen zijn voor de mens.
Maar helaas gaan de gierenpopulaties in Afrika sterk achteruit. Deze achteruitgang vormt een groot probleem, niet alleen voor het voortbestaan van de gieren zelf, maar voor het gehele ecosysteem en de gezondheid van de mensheid. Diergaarde Blijdorp, als coördinator van het Europese populatiemanagement programma van de Rüppellsgier, staat op tegen de dreiging die de Rüppellsgieren te wachten staat. Zo zorgt Blijdorp ervoor dat de liefdesverhalen van de Rüppellsgieren en van de mensen blijven voortbestaan.
...De gier een aaseter is en eigenlijk dient als de milieustraat van de savanne?
Rüppellsgieren leggen per jaar maar één ei. De kans dat deze succesvol uitkomt en het jong opgroeit is erg klein. Om een extra handje te helpen, gebruikt Blijdorp een truc, gebaseerd op een natuurlijk mechanisme van de gieren. Als een gier een ei heeft gelegd, halen de verzorgers dat weg en leggen het in de broedmachine. Als reactie hierop legt de gier na vier weken een tweede ei. Het eerste ei komt uit in de broedmachine en het kuiken wordt door de verzorgers bij de ouders teruggeplaatst. Op dat moment wordt het tweede ei weggehaald en in de broedmachine verder uitgebroed. Dit tweede kuiken wordt daarna bij adoptieouders ondergebracht, wat gelukkig vrij gemakkelijk gaat. Op deze manier kunnen er twee keer zoveel gieren opgroeien.
Net zoals in het wild delen de Rüppellsgieren in Blijdorp hun leefgebied met andere aaseters, waaronder drie andere soorten gieren en de Afrikaanse maraboes. De gieren krijgen karkassen om ze een zo natuurlijk mogelijk dieet te bieden. De nestkasten aan de achterkant van de volière bieden de Rüppellsgieren een beschutte plek in de winter en een goede broedplaats. Dat blijkt erg succesvol: er zijn in Blijdorp al meerdere Rüppellsgieren uit het ei gekropen.
Ontdek het laatste nieuws over de Rüppellsgier.
