Wist je dat Diergaarde Blijdorp ook 21 waardevolle en unieke rijksmonumenten herbergt? Een groot deel daarvan is in de loop der jaren gerestaureerd, gemoderniseerd en onderdeel gaan uitmaken van de landschappelijke inrichting. Het blijft een uitdaging om samen met alle betrokkenen (o.a.. architecten, Commissie van Welstand en dierverzorgers) de monumenten aan te passen aan de eisen van de moderne tijd, met behoud van het oorspronkelijke karakter. Juist dit aspect maakt de Diergaarde qua inrichting zo bijzonder.
Een stukje geschiedenis: ‘een sprookjestuin’
In 1937 besloot het gemeentebestuur van Rotterdam dat de Diergaarde uit het stadscentrum moest wijken voor stedelijke bebouwing. Het jaar erop begon men met de bouw van de nieuwe Diergaarde ‘Blijdorp’, genoemd naar de polder Blijdorp, waar de tuin nog steeds gehuisvest is. Architect Sybold Van Ravesteyn kreeg de opdracht voor het ontwerp. Blijdorp werd hiermee een van de eerste tuinen ter wereld die in zijn geheel door één architect ontworpen was: een totaalontwerp.
Het plan omvatte een gehele, nieuwe dierentuin, tot aan de interieurs, de beplanting en de looproutes toe. Van Ravesteyn staat bekend als een eigenzinnige en vooruitstrevende architect met een hoogst individuele stijl. Die stijl wordt o.a. gekenmerkt door de toepassing van sierlijke lijnen, ornamenten en toegepaste kunst. Dit is des te opmerkelijker, omdat in die tijd de Nieuwe Zakelijkheid zegevierde. Volgens deze stroming moest een gebouw vooral functioneel zijn; vorm volgde de functie. Van Ravesteyn miste hierin de estetiek. Het ontwerp moest ook mooi zijn, vond hij.
Daarnaast was hij ook bekend met de nieuwe dierentuin-inzichten. Daarom ontwierp hij relatief ruime binnen- en buitenverblijven. Ook paste hij greppels toe als natuurlijke afscheidingen, in plaats van tralies en hekken. Maar toch speelden dieren niet de hoofdrol in zijn ontwerp. Alles draaide om de schoonheid van de architectuur; dieren waren slechts de figuranten in dit ‘sprookjesachtige’decor.
Op 7 december 1940 werd de nieuwe dierentuin officieel geopend.
Heden: dieren in de hoofdrol
In de loop der jaren zijn de omstandigheden waaronder dieren werden gehouden sterk verbeterd. Door onderzoek hebben we ook veel meer kennis opgebouwd over diergedrag, -voeding en natuurlijke behoeften. In het huidige Blijdorp staat dierenwelzijn voorop. Het merendeel van de monumenten is al aangepast aan de nieuwste inzichten dankzij o.a. het Jubileumgeschenk van de gemeente Rotterdam (2007) en een bijdrage van de Stichting Volkskracht Historische Monumenten. Bij de renovaties is gebruik gemaakt van moderne en duurzame technieken. Ook is gekozen voor minder dieren per oppervlakte en een dier- en mensvriendelijke inrichting.
- Ontdek de monumenten van Diergaarde Blijdorp met de monumenten- en botanische route in de Blijdorp-app >
- Download hier een artikel over monumentaal Blijdorp uit abonnementhouderstijdschrift De Giraffe (pdf)
Een greep uit onze monumenten
