Sumatraanse tijger
Tussen de hoge grassen en de dichte bamboe valt de Sumatraanse tijger nauwelijks op. Zijn streepjespatroon geeft hem de perfecte schutkleuren om op grote prooien, zoals buffels, herten en tapirs af te sluipen. Maar de bossen waarin de tijger jaagt verdwijnen snel door de bouw van nieuwe steden en plantages. Daarom helpt Diergaarde Blijdorp om deze ernstig bedreigde grote kat tegen een catastrofe te beschermen.
15 jaar
60 centimeter
2,1 – 2,5 meter
♀ 75 – 110 kilogram
♂ 100 – 140 kilogram
Sumatraanse tijgers zijn grote, stevig gebouwde katachtigen. Net zoals alle andere tijgers hebben ze een karakteristieke oranje vacht met zwarte strepen. Voor zover bekend zijn er geen witte Sumatraanse tijgers.
Bewapend met sterke kaken en scherpe, inklapbare klauwen zijn ze gebouwd als echte jagers. Tussen hun tenen hebben ze een soort ‘zwemvliezen’, waardoor het ook nog eens behendige zwemmers zijn. Sumatraanse tijgers zijn gemiddeld kleiner dan hun soortgenoten op het vasteland van Azië.
Zoals de naam al verraadt, komen Sumatraanse tijgers alleen voor op het Indonesische eiland Sumatra. Daar leven ze in tropische regenwouden en hoge graslanden. Ze zijn vooral actief in de schemering en in het donker.
Het leefgebied van de tijgers is tegenwoordig flink versnipperd. Dat betekent dat ze in gebieden voorkomen die niet met elkaar verbonden zijn. Hierdoor kunnen tijgers uit verschillende gebieden elkaar niet bereiken.
Tijgers zijn behendige vleeseters. Ze eten alles van vissen tot apen, maar ook grote prooidieren zoals buffels, herten of tapirs. Als ze die gespot hebben, sluipen ze voorzichtig tussen de planten door om zo dicht mogelijk bij te komen. Vanuit een hinderlaag sprinten ze vervolgens op hun prooi af om die te overmeesteren. Een gerichte beet in de keel laat een prooi snel bezwijken.
Door op grote planteneters te jagen zorgen tijgers voor een gezonde balans tussen dieren en planten in hun territoria. Daarom zijn ze heel belangrijk voor hun omgeving.
Sumatraanse tijgers zijn territoriale dieren. Dat betekent dat ze een vast leefgebied hebben en dat beschermen tegen andere tijgers. In dit gebied hebben ze genoeg prooien om te jagen: de grootte van het territorium hangt daarom ook af van hoeveel prooidieren er leven. Om het territorium af te bakenen, plassen tijgers tegen bomen en stenen aan de grens. Andere tijgers ruiken dat en weten daardoor dat ze weg moeten blijven.
Het territorium van mannetjes overlapt vaak met dat van een paar vrouwtjes, zodat ze met meerdere vrouwtjes kunnen paren.
Sumatraanse tijgers hebben geen vast paarseizoen. Een vrouwtje kan op elk moment in het jaar vruchtbaar worden. In de periode voordat ze klaar is om te paren, laat ze vaker geursporen achter om het mannetje te lokken. Zo weet hij wanneer ze hem toelaat in haar territorium, of wanneer hij juist uit de buurt moet blijven.
Het moment dat twee tijgers elkaar ontmoeten is voor beide dieren riskant. Soms loopt het alsnog uit in een gevecht, wat fataal kan aflopen. Als de tijgers elkaars vertrouwen wel hebben gewonnen, blijven ze ongeveer twee dagen bij elkaar om te paren. Daarna verlaten ze elkaar weer.
Een tijgermoeder zoekt meestal een beschutte plek op om haar jongen te baren, zoals een grot of een stuk dichte bebossing. Hier verstopt ze haar welpen voor andere roofdieren. De twee tot vijf welpen worden blind geboren en wegen maximaal 1600 gram. Maar in hun eerste maand worden ze vier keer zo zwaar en ook daarna groeien ze als kool.
Jonge tijgers leren om te jagen als ze minimaal een jaar oud zijn en hun grote hoektanden doorkomen. Als ze anderhalf jaar oud zijn, jagen ze zelfstandig in het territorium van hun moeder. Na ruim twee jaar verlaten ze het gebied om hun eigen territorium te stichten.
Sumatraanse tijgers staan bovenaan de voedselketen. Er zijn dus weinig dieren die op tijgers jagen. Ze delen hun leefgebied wel met Aziatische olifanten. Deze planteneters zijn zo groot en gevaarlijk, dat tijgers er liever bij uit de buurt blijven. Er leven ook zoutwaterkrokodillen in hun leefgebied, die soms een tijger aanvallen als hij te dichtbij komt. Maar het gevaarlijkste dier voor een tijger is de mens.
In het wild leven op dit moment nog minder dan 400 Sumatraanse tijgers. Deze leven in gebieden die door het uitbreiden van steden en landbouw steeds kleiner worden. Dat zorgt er ook voor dat de tijgers vaker in aanraking komen met mensen. Bij gebrek aan prooidieren vallen tijgers bijvoorbeeld vee aan. Om zichzelf en hun vee te beschermen, schiet de Sumatraanse bevolking vaak tijgers af. Daarnaast zijn tijgers veel bejaagd voor hun klauwen, huiden en botten, waarvan sommige mensen, onterecht, denken dat ze medicinale krachten hebben. Al deze gevaren hebben ervoor gezorgd dat deze grote katachtige nu ernstig bedreigd is.
Diergaarde Blijdorp doet mee aan het Europese populatiemanagement programma voor de Sumatraanse tijger. De coördinator bepaalt op basis van de stamboom van tijgers in dierentuinen welke dieren het beste aan elkaar gekoppeld kunnen worden voor gezonde nakomelingen. Deze jongen worden op hun beurt weer naar andere dierentuinen verplaatst en vormen zo de volgende generatie. Zo bouwen we een gezonde populatie op als reserve voor de wilde dieren, met als uiteindelijke doel om tijgers weer terug te brengen in hun natuurlijke leefgebied als de omstandigheden daar gunstig voor zijn.
Ontdek het laatste nieuws over de Sumatraanse tijger.
